NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Tylmanowa

Powierzchnia : 0.3 ha
Kod obszaru : PLH12_70
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar proponowany przez Rząd RP
Opis :

Obszar położony jest w Tylmanowej w powiecie nowotarskim. Znajduje się tu stanowisko kolonii rozrodczej podkowca małego na strychu kościoła w Tylmanowej. Obszar obejmuje też sąsiadujące z nim bezpośrednio obszary żerowiskowe. Jeden z obszarów kluczowych dla ochrony podkowca małego Rhinolophus hipposideros (gatunek z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej) w Polsce. Znajduje się tu kolonia rozrodcza tego gatunku licząca 30 osobników dorosłych. Zgodnie z Kryteriami wyboru schronień nietoperzy do ochrony w ramach polskiej części sieci Natura 2000, ostoja uzyskała 10 punktów, co dajepodstawy do włączenia jej do sieci Natura 2000.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Ochotnica Dolna:
Kalwaria Tylmanowska - czyli droga krzyżowa na wzgórzu Basta. Kalwaria widoczna jest z daleka, a w nocy jeJ lokalizację podkreśla podświetlany krzyż. Turyści odwiedzają ją nader licznie, bo miejsce przyciąga walorami widokowymi i rekreacyjnymi, a przy tym nastraja refleksyjnie. W Paśmie Radziejowej niewielki szczyt - Suchy Groń zwany Błyszczem (945 m) - 16 sierpnia 1972 r. ks. kard. Karol Wojtyła odprawił w tym miejscu Mszę św. dla 700 osób z 25 oaz. Na pamiątkę wzniesiono tu kapliczkę, przy której corocznie odprawiane są Msze św. rezerwaty przyrody: Kłodne nad Dunajcem (89.1 ha)-obejmuje fragment przełomu Dunajca między pasmem Radziejowej a masywem Lubania. Drzewostany buczyny górskiej, w wieku około 200 lat zarastają koryta rzeki, zwłaszcza wzdłuż jej prawego brzegu. W dolinach bocznych dopływów rozwijają się zbiorowiska zaroślowe i krzewiaste z licznymi gatunkami roślin naczyniowych. Pusta Wielka (2.6 ha) - rezerwat leśny na stokach Dzwonkówki w Paśmie Radziejowej, na południowy wschód od Tylmanowej. Stanowi go reliktowy bór sosnowy, rosnący na wysokości ok. 800 m n.p.m., na wzniesieniu o lokalnej nazwie „Pusta Wielka". Szczytowe partie południowych, gorczańskich zboczy Kiczory i Gorca należą do terenów Gorczańskiego Parku Narodowego. szlaki turystyczne: Krościenko - Marszałek - Lubań - Przełęcz Knurowska - Kiczora i dalej na Turbacz Szlak „czerwony" będący fragmentem Głównego Szlaku Beskidzkiego (ok. 520 km), który biegnie głównym grzbietem polskich beskidów z Ustronia (Beskid Śląski) do Wołosatego (Bieszczady). Długość ok. 32 km. czas przejścia 9:40 godz. (z powrotem 8:45 godz.) Odcinek wzdłuż granicy gminy Ochotnica Dolna od Marszałka do Kiczory ma długość 25 kmKiczora - Gorc - Ochotnica Dolna - LubańSzlak „ zielony" przebiegający przez wieś, łączący szczyty głównego pasma Gorców i pasma Lubania o znacznych deniwelacjach. Długość 23 km, czas przejścia ok. 6:40 godz. (z powrotem 6:55 godz)
Lubań - Ochotnica Dolna - Młynne i dalej do Kamienicy Szlak „niebieski" - długość (do Kamienicy) 14 km. Ochotnica Górna - Jamne - Przehyba – Przysłop. Szlak „ żółty", nazwany „Szlakiem Chatkowym", gdyż prowadzi do chatki studenckiej - „Hawiarska Koliba".
Ochotnica Dolna - Rzeka - Makowica - Pasterski Wierch – Lubań. Szlak „zielony", dość uciążliwy, wiedzie grzbietem oddzielającym dolinę Ochotnicy od Tylmanowskiego Przełomu Dunajca. Poprowadzony ścieżkami, którymi wędrował Karol Wojtyła najpierw jako ksiądz, potem biskup i kardynał oraz które odwiedzał jako papież Jan Paweł II. Rozpoczyna się w Ludźmierzu na Podhalu i biegnie wzdłuż tradycyjnych szlaków turystycznych przez Nowy Targ, Kowaniec, Bukowinę Miejską na Halę Rusnakową - do kaplicy Matki Bożej Królowej Gorców i na Halę Turbacz - do Szałasowego Ołtarza. Z Turbacza prowadzi: wzdłuż szlaku żółtego do niebieskiego doliną Kamienicy obok „Papieżówki", dochodzi do Przełęczy Przysłop, gdzie łączy się z Papieskim Szlakiem Zagórzańsko-Limanowskim; od szlaku czerwonego wzdłuż niebieskiego łączy Krościenko - przez Lubań, Ochotnicę Dolną (kościół), Gore - z Przełęczą Przysłop; od szlaku czerwonego na Przełęczy Knurowskiej przez Ochotnicę Górną wiedzie na osiedle Skałka, skąd wzdłuż szlaku zielonego prowadzi na Turbacz.
Scieżki edukacyjne: Droga Knurowska - Gościniec Barabów, ciągnący się od Przełęczy Knurowskiej do Szkoły Ustrzyk z tablicami informacyjnymi i poglądowymi z ciekawym obiektem budownictwa mostowego na Bartoszówce. Ścieżka edukacyjna im. por. W. Beimbringa wyznaczona przez GPN, biegnąca doliną potoku Jaszcze do miejsca katastrofy amerykańskiego bombowca „Liberator". Stanowi ona rodzaj pętli zaczynającej się na Kosarzyskach. Ścieżka przebiega przez tereny GPN z cennymi walorami przyrodniczymi oraz niepowtarzalną panoramą Tatr z Magurki. Ścieżka edukacyjna wyznaczona przez GPN mająca początek przy Szkole Ustrzyk biegnąca przez Znaki - Suchą - Kiczorę – Turbacz. Stała ekspozycja wystawiennicza w WOK w Ochotnicy Górnej pt. „Lotnicze ślady w Gorcach", „Etnografia wsi Ochotnica".
Agroturystyka.
Tylmanowa:
Najstarszym zabytkiem Tylmanowej jest drewniany kościół pw. św. Mikołaja, który znajduje się w środkowej części miejscowości. Pierwsza świątynia powstała we wsi już w XVI w. Drewniany kościółek z gontowym dachem i dzwonnicą spłonął w 1756 r. i w tym samym roku powstał obiekt istniejący do dziś. Jest to budowla jednonawowa, orientowana, z jednokalenicowym dachem krytym blachą. Wewnątrz barokowy ołtarz z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej oraz dwa ołtarze boczne, również w wystroju barokowym. Współczesny witraż autorstwa Jana Joachimiaka. W 2001 r. w sąsiedztwie ukończono nową świątynię, do której przeniesione są obecnie nabożeństwa. Bliżej drogi stoi dzwonnica z połowy XIX w.
W latach 1972-1980 na skalnym wzgórzu Baszta u ujścia potoku Ochotnica wybudowano kalwarię z rzeźbami Tomasza Zabrzeskiego, ludowego rzeźbiarza z Kłodnego.
Dwór w Tylmanowej z gankiem wspartym na czterech kolumnach wybudował w 1840 r. ówczesny właściciel Tylmanowej Wiktor Berski. Nad tylnymi drzwiami zachował się kamień pamiątkowy. Obecnie znajduje się tu bar i dyskoteka.
W Tylmanowej znajduje się ośrodek wypoczynkowy oraz liczne kwatery prywatne. Bezpośrednie połączenie autobusowe z Nowym Sączem, Nowym Targiem i Krakowem. Przez wieś przebiega szlak zielony , który w jedną stronę wiedzie na Lubań w drugą na Jaworzynkę w Beskidzie Sądeckim.

Zagrozenia :

Brak istotnych zagrożeń

Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
podkowiec mały     [ssak]
Obszar biogeograficzny : alpejski
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalny Portal Internetowy \"Wrota Małopolski\", e-mail: wrota@malopolska.mw.gov.pl, tel. +12 63 03 521, fax +12 63 03 503
Małopolska Organizacja Turystyczna Biuro: Kraków 31-028, ul. św. Krzyża 14, tel./fax: (012) 421-16-04, Tel. (012) 421-15-36, Siedziba: Kraków 31-033, ul. Westerplatte 15, e-mail: biuro@mot.krakow.pl, www.mot.krakow.pl
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Krakowski, Kraków, ul. Westerplatte 5, tel. 012 4222676, tel. 012 422 85 28, bort@krakow.pttk.pl, tel. 0124222676, pttk_krakow@poczta.onet.pl, fax. 0124223723, http://krakow.pttk.pl
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie ul. Smoleńsk 29-31, 31-112 Kraków, tel. (012) 61 98 120, (012) 61 98 121, fax: (012) 61 98 122, http://krakow.rdos.gov.pl/, e-mail: sekretariat@rdos.krakow.pl



GMINY
Ochotnica Dolna,