NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Jeziora Lobeliowe k. Soszycy

Powierzchnia : 132.4 ha
Kod obszaru : PLH220039
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Obszar leży wśród borów sosnowych na północ od Soszycy. Składa się z czterech jezior, w tym trzech lobeliowych (kwaśne mało żyzne jezioro z rośliną wodną – lobelią jeziorną). Jedne z najlepiej zachowanych jezior lobeliowych w Polsce.
Siedliska występujące w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej zajmują łącznie 40% obszaru. Jeziora lobeliowe o doskonałej reprezentatywności i stanie zachowania zajmują 30% obszaru (najlepiej zachowane jeziora lobeliowe w Polsce), a starorzecza i eutroficzne zbiorniki wodne 10%. Brak zwierząt i roślin wymienionych w załączniku i Dyrektywy Ptasiej i załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, występują natomiast cztery gatunki roślin znajdujących się w Krajowej Czerwonej Księdze Zwierząt: rosiczka okrągłolistna, poryblin jeziorny, lobelia jeziorna, wywłócznik skrętoległy.
60% obszaru stanowi własność Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych (Nadleśnictwo Bytów). Pozostała część obszaru to jeziora, własność Agencji Nieruchomości Rolnych, dzierżawione przez osoby prywatne.

Dane uaktualniono w 2009 roku.

Interpretacja turystyczna :

Obszar leży w województwie pomorskim, powiecie bytowskim, gminie Czarna Dąbrówka.
Dojazd koleją: do Bytowa (10 km na północny wschód od Bytowa znajduje się południowy kraniec obszaru).
Dojazd indywidualny: krajową drogą nr 20 do Bytowa, z Bytowa wojewódzką drogą nr 228 na północny wschód, po około 7 km odbić na północ w Pomysku Wielkim. Stąd około 5 km do Soszycy: południowy kraniec obszaru.
Baza noclegowa: hotele w Bytowie, gospodarstwa agroturystyczne: w Rokitach (przy północno-wschodniej granicy obszaru), Czarnej Dąbrówce (przy północno-zachodniej granicy obszaru), Karwnie (ok. 10 km na północny-zachód od bszaru), Mikorowie (ok. 10 km na północ od obszaru). Baza gastronomiczna jest dobrze rozwinięta, szczególnie w pobliskim Bytowie.
Ośrodkiem turystycznym jest ponadto wieś Jasień, leżąca nad największym jeziorem gminy, o tej samej nazwie. Jezioro otaczają ośrodki wypoczynkowe i pola kempingowe we wsiach: Łupawsko, Ceromino, Zawiaty. W Skotawsku mieści się również ośrodek wczasowy, pomiędzy dwoma jeziorami: Skotawskiem Małym i Skotawskiem Dużym. Jest też ośrodek wczasowy w Czarnej Dąbrówce.
Obszar gminy ma doskonałe warunki do wypoczynku w lesie, zbierania runa leśnego, wypoczynku nad jeziorami (sporty wodne w ośrodkach nad Jeziorem Jasień), turystyki pieszej i rowerowej (możliwość wypożyczenia roweru w gospodarstwie agroturystycznym w Karwnie). Jedna z najciekawszych tras rowerowych to: Miastko-Bytów-Łeba, jej część przebiega właśnie przez ten obszar (wiedzie od Soszycy, przy bardzo czystym Jeziorze Modrym z roślinnością lobeliową, Łupawsko, przy Jeziorze Jasień i przez wieś Jasień z licznymi ośrodkami wypoczynkowymi i zabytkami, zachodni brzeg Jeziora Jasień, leśnictwo Kozin ze szkółką leśną i interesującą wieś Kozy).
Warte zobaczenia są:
XVII-wieczny kościół we wsi Kozy
XVIII-wieczny pałac w Kozach
Kościół p.w.  św. Stanisława Kostki z 1936 roku w Czarnej Dąbrówce
Kościół p.w. Bożego Ciała z 1699 roku w Jasieniu
Kościół filialny z 1746 roku w Kozinie
a w Bytowie liczne zabytki: gotycki zamek krzyżacki a następnie własność książąt pomorskich (XIV-XV w.), wieża kościoła św. Katarzyny (XIV w.), kaplica św. Jerzego, obecnie cerkiew grekokatolicka (XVII w.), kościół poewangelicki św. Katarzyny z połowy XIX w., klasycystyczny budynek Poczty Konnej z przełomu XVIII i XIX wieku, zespół kamienic wielorodzinnych powstałych w większości u schyłku XIX wieku przy ul. Drzymały, most kolejowy nad rzeką Borują z XIX wieku, willa mieszkalna z początku XX w. w ogrodzie przylegającym do siedziby starostwa bytowskiego, budynek Zespołu Szkół Zawodowych (w XIX w. seminarium nauczycielskie), zespół kamienic mieszczańskich przy rynku z końca XVIII w.,  budynek banku przy ul. Bauera 3 z końca XIX w. Ponadto w gminie Bytów: kościół p.w. św. Mikołaja w Niezabyszewie z XVI w., dworek wolnych sołtysów z połowy XIX wieku w Niezabyszewie, organistówka (dom organisty) z około 1883 roku w Niezabyszewie, olbrzymi głaz leżący przy drodze lokalnej z Niezabyszewa do Dąbrówki Bytowskiej, noszący nazwę "Wysoki Kamień" (prawdopodobnie stela, czyli forma grobu oznaczona pionowym głazem, pochodząca z okresu wpływów rzymskich (I - IV w.n.e.), kościół w Pomysku Wielkim z końca XIX w., dwór w Gostkowie z początku XIX wieku, ewangelicki cmentarz leśników położony na terenie rezerwatu "Bukowa Góra" nad Jeziorem Pyszne, dworek Styp-Rekowskich wybudowany w 1831 roku w Płotowie, grobowiec rodziny Styp-Rekowskich na cmentarzu w Płotowie.
    Inne ścieżki rowerowe w okolicznych lasach:
Gałęźnia Wielka - Niepoględzie - Gałęzowo - Soszyca
Bytów - Osieki - Gałęzowo
Bytów - Osieki- Gałęźnia Wielka
Soszyca - Gostkowo II
    Szlaki piesze:
szlak niebieski (Kraina lasów i jezior): z Lęborka przez Cewice, Kozin, Jasień, Parchowo do Bytowa, do Miastka i Żydowa. Na terenie gminy szlak zaczyna się koło Kozina, biegnie wzdłuż Łupawy do przysiółka Otnoga nad jeziorem Jasień. Stąd wzdłuż wschodniego brzegu jeziora przez Jasień do zachodniego brzegu jeziora Oborowo, do Słupii, do miejscowości Jamno;
szlak niebieski (Rzeka Łupawa) zaczyna się w Czarnej Dąbrówce, stąd przez ruiny starego młyna “Spalone”, wzdłuż rzeki Łupawy przez Podkomorzyce do miejscowości Łupawa i do Smołdzina;
szlak zielony (Krajobrazów młodoglacjalnych) rozpoczyna się w Miastku i przez Kołczygłowy i Łupawsko biegnie do Czarnej Dąbrówki. Na terenie gminy szlak zaczyna się w okolicach jeziora Skotawsko, stąd przez las do południowo-zachodniego krańca jeziora Jasień. Dalej biegnie przez Łupawsko, Ceromino i Jerzkowice do Czarnej Dąbrówki, kończy się nad jeziorem Kozin koło miejscowości Kozy.
      Na obszarze nadleśnictwa, w odległości kilku-kilkunastu kilometrów od granic obszaru funkcjonują ścieżki dydaktyczne:
ścieżka przyrodnicza "Szlakiem Pięciu Jezior"- położona na południe od Jeziora Jasień, przy drodze Bytów-Lębork (malownicze krajobrazy; stary park podworski z licznymi drzewami pomnikowymi, kościółek z 1887 r., zamek wodny zamykający otwarty kanał rzeki Słupi, grodzisko i osady wczesnośredniowieczne, Elektrownia Wodna "Gąskowo" z 1914r.; długość: 4 km)
ścieżka przyrodnicza "Gałęźnia Mała" - położona w miejscowości Gałęźnia Mała, przy trasie Motarzyno –Kołczygłowy (Jezioro Głębokie, zabudowa hydrotechniczna, elektrowania wodna, zapora w Bytowie; rzadkie gatunki roślin, min. widłaki, storczyki, skrzyp olbrzymi, wawrzynek wilczełyko; długość: 3,5 lub 8 km)
ścieżka przyrodnicza "Okolice Jeziora Głębokiego"- swój początek ma w miejscowości Gałęzów 17km od Bytowa i 35km od Słupska (dolina Słupi, okoliczne lasy, siedziba nadleśnictwa, zabytkowa pompa; miejsce bytowania wielu rzadkich gatunków, min. traszka grzebieniasta, grzebiuszka ziemna, ropucha paskówka; długość: 3 km)
ścieżka przyrodnicza "Gołębia Góra"- zlokalizowana w Gołębiej Górze, przy trasie Bytów – Unichowo (las bukowy, liczne drzewa pomnikowe, torfowisko przejściowe; długość 2 km)
rezerwat "Grodzisko Borzytuchom" (las bukowy, liczne drzewa pomnikowe, torfowisko przejściowe; długość 2 km)
ścieżka dydaktyczna "Rzepnica" (tematyka: gospodarka leśna; możliwość rozpalenia ogniska; długość 6 km)
Organizowane są też spływy kajakowe (rzeki: Słupia, Łupawa, Kamienica). Obszar jest też rajem dla wędkarzy, w jeziorach i stawach (Jezioro Karwieńskie Duże, Karwieńskie Małe, Kozińskie, Zalew Mikorowski) i rzekach można łowić szczupaki, liny, leszcze, okonie, płocie, węgorze, a w Łupawie pstrąga. Wędkowanie wymaga zezwolenia od dzierżawców (można nabyć w gospodarstwie agroturystycznym w Karwnie) i karty wędkarskiej.

formy ochrony przyrody
Dolina Słupi [ park krajobrazowy ],
Zagrozenia :

Najważniejsze zagrożenia występujące na obszarze to próby zagospodarowania rybackiego (hodowla ryb, skorupiaków i mięczaków), nieodpowiednia gospodarka leśna (w tym zręby zupełne), wędkarstwo, rozbudowa sieci drogowej, a także nadmierna presja turystyczna na obszarze i w jego sąsiedztwie (piesza, konna, rowerowa).

Siedliska
jeziora lobeliowe ,
starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion,
bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne)*,
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku
ul. Chmielna 54/57; 80-748 Gdańsk
tel. (58) 683 68 00, fax (58) 683 68 03
email: wsr@gdansk.uw.gov.pl, http://gdansk.rdos.gov.pl/

Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna
ul. Długi Targ 8/10; 80-958 Gdańsk
Tel.: (58) 320 41 39, 323 32 03, 323 32 04, 323 32 05, Fax.: (58) 323 32 03
it@prot.gda.pl; www.prot.gda.pl

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinku, Nadleśnictwo Bytów

Klub Przyrodników, Świebodzin

Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, Kraków

Agencja Nieruchomości Rolnych, Warszawa


GMINY
Czarna Dąbrówka,