NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Jezioro Gopło

Powierzchnia : 13459.4 ha
Kod obszaru : PLH040007
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Najważniejszym elementem przyrodniczym obszaru jest Jezioro Gopło - dziewiąte co do wielkości jezioro w Polsce (2154 ha). Bogato rozwinięta linia brzegowa, liczne wysepki oraz płaskie brzegi sprzyjają rozwojowi rozległych szuwarów i wilgotnych łąk. Szeroka strefa szuwarów i łąk - zwłaszcza kalcyfilnych oraz resztki wilgotnych lasów łęgowych są najcenniejszym elementem szaty roślinnej północnego Nadgopla. W tej części obszaru w strukturze użytkowania dominują grunty orne i łąki, a lasy zajmują niewielką powierzchnię. W części południowej obszaru rzeźba terenu jest znacznie bardziej urozmaicona. W biegnącej na zachód równolegle do Gopła niewielkiej rynnie leżą jeziora Skulskie, Skulska Wieś, Czartowo. Jest tu też więcej lasów. W spektrum fitocenoz leśnych zauważalny jest duży udział borów sosnowych porastających wydmowe obszary w rejonie Jezior Wielkich i Mniszek. W kompleksie borowym występują także murawy napiaskowe. Zdecydowanie mniejsze znaczenie mają fitocenozy świetlistej dąbrowy, grądów środkowoeuropejskich i kwaśnej dąbrowy. W rejonie Jezior Wielkich w miejscu oligotroficznych, śródwydmowych oczek wodnych istnieją warunki do formowania się licznych zatorfień. Stwierdzono występowanie 18 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, zajmujących w sumie 33% obszaru. Obszar ma w skali Wielkopolski duże znaczenie dla zachowania zbiorowisk łąkowych wykształconych na pokładach wapna łąkowego. Duże połacie zajmują tu łąki halofilne (czyli słonolubne). Bytuje tu łącznie 7 gatunków z załącznika II Dyrektywy; utrzymują się bogate stanowiska lipiennika Loesela i staroduba łąkowego, a także przetacznika wczesnego - rośliny z Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. W szuwarach nadgoplańskich występują jedne z bogatszych w Polsce stanowisk skolochloi trzcinowatej, wyznaczające jednocześnie południową granicę zasięgu. Obszar ma także znaczenia dla zachowania populacji rzadkich kręgowców - występuje tu 5 gatunków zwierząt z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Ostoja obejmuje obszar, na którym zachowały się liczne zabytki kultury z czasów istnienia organizacji plemiennej Goplan oraz z okresu wczesnopiastowskiego.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Najbliższe stacje PKP w Inowrocławiu i w Piotrkowie Kujawskim. Od stacji PKP można dojechać do jeziora komunikacją autobusową. Nocleg i wyżywienie w różnym standardzie w większości miejscowości wokół jeziora Gopło i jezior Skulskie i Skulska Wieś. Dookoła jeziora Gopło poprowadzony jest rowerowy "zielony szlak" zaczynający się od wieży w Kruszwicy.
Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna mieści się w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu (Plac Teatralny 2), adres do korespondencji: ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-36 Bydgoszcz. Można zapoznać się ze stroną internetową Organizacji: www.k-pot.pl a w razie szczegółowych pytań skontaktować się mailowo: biuro@k-pot.pl. Lokalne organizacje turystyczne (LOT) można odwiedzić w Tucholi (LOT "Bory Tucholskie"), Grudziądzu, Toruniu, Bydgoszczy (LOT BYLOT), Inowrocławiu (Inowrocławska LOT "InLOT").

formy ochrony przyrody
Nadgoplański Park Tysiąclecia [ rezerwat przyrody ],
Nadgoplański Park Tysiąclecia [ park krajobrazowy ],
Goplańsko-Kujawski [ obszar chronionego krajobrazu ],
Zagrozenia :

Liczne ośrodki wypoczynkowe i turystyczne, wykup działek rekreacyjnych od rolników i budowa domków letniskowych w południowej części Nadgopla stanowią duże zagrożenie dla wartości przyrodniczych tego obszaru. Dużym problemem, mimo wyraźnej poprawy po wybudowaniu oczyszczalni ścieków komunalno-przemysłowych dla Kruszwicy, są znaczące pokłady osadów w części północnej Gopła, pochodzące z czasów, gdy do jeziora zrzucano bezpośrednio ścieki komunalne oraz przemysłowe z winiarni i zakładów tłuszczowych. Mimo spadku stosowanej ilości nawozów mineralnych, jezioro nadal zagrożone jest eutrofizacją. Czynnikiem pogarszającym warunki bytowania wielu roślin i ptaków jest prawie całkowite zaprzestanie wypasu oraz koszenia.

Siedliska
śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco-Puccinietalia część - zbiorowiska śródlądowe)*,
twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea,
starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion,
naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne,
ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)*,
murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) * - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków,
zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) ,
ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium),
łąki selemicowe (Cnidion dubii) ,
niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),
torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji ,
torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) ,
torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis)* ,
górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk ,
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),
bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne)*,
łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe)*,
ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti-petraeae)*,
łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum),
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
batalion      [ptak ]
bączek     [ptak ]
bąk     [ptak ]
bielik     [ptak ]
błotniak łąkowy     [ptak ]
błotniak stawowy     [ptak ]
bocian biały      [ptak ]
derkacz     [ptak ]
dubelt     [ptak ]
dzięcioł czarny     [ptak ]
dzięcioł średni     [ptak ]
gąsiorek     [ptak ]
jarzębatka     [ptak ]
koza     [ryba ]
kropiatka     [ptak ]
kumak nizinny     [płaz ]
lerka     [ptak ]
ortolan     [ptak ]
podróżniczek      [ptak ]
różanka     [ryba ]
rybitwa czarna      [ptak ]
rybitwa zwyczajna (rzeczna)     [ptak ]
sowa błotna     [ptak ]
świergotek polny     [ptak ]
traszka grzebieniasta     [płaz ]
wydra     [ssak]
zielonka     [ptak ]
żuraw     [ptak ]
Ważne dla Europy gatunki roślin (z Zał. II Dyr. siedliskawej), w tym gatunki priorytetowe:
starodub łąkowy,
lipiennik Loesela,
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy
ul. Dworcowa 63, 85-950 Bydgoszcz
tel. (52) 518 18 01 lub (52) 551 13 50 do 362, fax (52) 518 18 02
e-mail: sekretariat@rdos-bydgoszcz.pl,http://bydgoszcz.rdos.gov.pl/

Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna
ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-036 Bydgoszcz (do korespondencji)
Urząd Marszałkowski w Toruniu (siedziba):
Pl. Teatralny 2, 97-100 Toruń
Tel.: (52) 376 70 19, Fax.: (52) 376 70 19
biuro@k-pot.pl, www.k-pot.pl

PTTK Oddział Nadgoplański w Kruszwicy

Urząd Miejski w Kruszwicy

Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji Jeziora Wielkie

Urząd Miasta i Gminy Piotrków Kujawski

Nadgoplański Park Tysiąclecia Kruszwica



GMINY
Skulsk,
Kruszwica,
Jeziora Wielkie,
,
Wierzbinek,
Piotrków Kujawski,