NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Góry i Pogórze Kaczawskie

Powierzchnia : 33251.2 ha
Kod obszaru : PLH020037
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Propozycje zmian :
Proponowana przez Ministerstwo Środowiska zmiana zasięgu obszaru (powiększenie do 33530,8 ha) i zmiana kodu obszaru na: PLH02_41.
Opis :

Góry Kaczawskie należą do gór niskich, ale charakteryzują się skomplikowaną budową geologiczną i urozmaiconą rzeźbą, która jest wynikiem m.in. procesów erozyjnych. Góry te tworzą dwa pasma oddzielone głęboko wciętą doliną Kaczawy. Budują je krystaliczne wapienie dewońskie, kwarcyty, łupki oraz skały wulkaniczne (porfiry i keratofiry). Obszar obejmuje wschodnią część głównego grzbietu, na wschód od doliny Kaczawy. Obszar jest w znacznej części zalesiony. Pozostałe fragmenty wykorzystywane są jako łąki, pastwiska i grunty orne. Jest to jeden z najcenniejszych i najlepiej zachowanych obszarów Sudetów Zachodnich. Jego bogactwo przyrodnicze uwarunkowane jest specyficzną budową geologiczną (występują tu wapienie, bazalty i serpentynity) oraz silnym zróżnicowaniem morfologicznym (liczne, głęboko wcięte wąwozy z reliktowymi koloniami górskich i rzadkich gatunków roślin i zwierząt) i niskim stopniem zagospodarowania. Jest to obszar kluczowy dla gatunków bazyfilnych i neutrofilnych. Stwierdzono tu 25 typów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, a szczególnie dobrze zachowane buczyny i jaworzyny, oraz 19 gatunków z załącznika II tej Dyrektywy. Bogata flora roślin naczyniowych z kilkunastoma gatunkami storczyków oraz rzadkie gatunki roślin niższych. Stanowiska mieczyka błotnego Gladiolus palustris i zanokcicy serpentynowej Asplenium adulterinum ostatnio nie były potwierdzone. Natomiast znajduje się tu jedno z dwóch ostatnio odkrytych w Polsce stanowisk włosocienia cienistego. Znajdujące się na terenie ostoi Jaskinie Połomu są jednym z największych zimowisk nietoperzy w Polsce (zimuje tu w sumie ok. 400 osobników) oraz największym zimowiskiem nocka dużego na Dolnym Śląsku. Jest to także jedno z dwu znanych z południowo - zachodniej Polski stanowisk zimowych nocka łydkowłosego.

Dane uaktualniono w 2009 roku.

Interpretacja turystyczna :

Najbliższa stacja PKP znajduje się w Jaworze. Tam też można dostać nocleg. Obszar pokrywa się częściowo z parkiem krajobrazowym Chełmy (więcej informacji o parku można znaleźć na stronie: http://www.cxt.pl/~gstaronka/page/ ). Na terenie obszaru wiele szlaków turystycznych i rowerowych. W Muchowie znajduje się lipa o obwodzie 730cm.
Dolnośląska Regionalna Organizacja Turystyczna mieści się przy ul. Igielnej 13 we Wrocławiu. Można zajrzeć na stronę internetową Organizacji: www.dot.org.pl lub w razie konkretnych pytań skontaktować się mailowo: dot@dot.org.pl.
Lokalne Organizacje Turystyczne znajdują się w Dzierżonowie, Trzebnicy, Kłodzku, Szklarskiej Porębie, Kudowie Zdroju, Karpaczu, Ząbkowicach, Lądku Zdroju.

Zagrozenia :

Zagrożeniem może być niekontrolowane użytkowanie kamieniołomów wapieni i bazaltu. Należy zwrócić uwagę, że z drugiej strony włąsnie utworzenie kamieniołomów spowodowało utworzenie nowych siedlisk dla roślinności naskalnej. Zanieczyszczenie powietrza, potencjalnym zagrożeniem może być niekontrolowana urbanizacja terenu i intensyfikacja gospodarki leśnej. Zagrożenia siedlisk nietoperzy obejmują: niepokojenie w czasie sezonu rozrodczego (wrzesień-październik) oraz w czasie hibernacji (listopad-kwiecień), zmiana mikroklimatu zimowisk , a w szczególności stosunków wodnych, co powoduje zmniejszenie względnej wilgotności powietrza; blokowanie otworów wejściowych.

Siedliska
nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis,
skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso-Sedion),
ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)*,
murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) * - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków,
górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) * ,
zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) ,
ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium),
niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),
górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion),
torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) ,
źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati*,
górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk ,
środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe,
podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis *,
wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis,
ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii,
jaskinie nieudostępnione do zwiedzania,
kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion),
żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion),
ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion),
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),
jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis-Acerion pseudoplatani)* ,
pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy (Betulo-Quercetum),
łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe)*,
ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti-petraeae)*,
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
bóbr europejski     [ssak]
czerwończyk nieparek     [bezkręgowiec ]
minóg strumieniowy     [ryba ]
modraszek nausitous     [bezkręgowiec ]
modraszek telejus     [bezkręgowiec ]
mopek     [ssak]
nocek Bechsteina     [ssak]
nocek duży     [ssak]
nocek łydkowłosy     [ssak]
pachnica dębowa*     [bezkręgowiec ]
poczwarówka zwężona     [bezkręgowiec ]
przeplatka maturna     [bezkręgowiec ]
traszka grzebieniasta     [płaz ]
trzepla zielona     [bezkręgowiec ]
wydra     [ssak]
Ważne dla Europy gatunki roślin (z Zał. II Dyr. siedliskawej), w tym gatunki priorytetowe:
bezlist okrywkowy,
włosocień cienisty,
obuwik pospolity ,
zanokcica serpentynowa,
mieczyk błotny,
widłoząb zielony,
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu, plac Powstańców Warszawy 1,
50-951 Wrocław, rdossekr@duw.pl, http://wroclaw.rdos.gov.pl

Dolnośląska Organizacja Turystyczna, ul. Igielna 13, 50-117 Wrocław, Tel.: (71) 344 11 09,
Fax.: (71) 341 79 92, dot@dot.org.pl, http://www.dot.org.pl

Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu



GMINY
,
Jeżów Sudecki,
Świerzawa,
Bolków,
Paszowice,