NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Golesz

Powierzchnia : 260.9 ha
Kod obszaru : PLH18_23
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar proponowany przez Rząd RP
Opis :

Opisywany obszar leży na terenie wsi Krajowice w sąsiedztwie miasta Jasła. W sensie geobotanicznym znajduje się on w Prowincji Górskiej, Podprowincji Karpackiej, Działu Karpat Zachodnich, Okręgu Beskidów, Podokręgu Pogórza Fliszowego, w południowo-zachodnim krańcu Pogórza Strzyżowskiego, w zachodniej części pasma Wzgórz nad Warzycami. Opisywany obszar to w większości stromo nachylone stoki, od strony południowej opadające ku dolinie Wisłoki. Część wierzchowinowa posiada mniejsze amplitudy, lecz bardziej urozmaiconą mikrorzeźbę terenu. W części zachodniej znajdują się liczne wychodnie piaskowca ciężkowickiego oraz pozostałości umocnień obronnych średniowiecznego zamku Golesz w postaci wału, fosy, majdanu oraz resztek wieży i bramy wjazdowej. Podłożem skalnym analizowanego terenu są utwory fliszowe, na których wytworzyły się różne typy i podtypy gleb. Wśród nich dominują gleby wietrzeniowe - brunatne kwaśne. Zajmują one łagodne i średnie stoki, o wystawach zachodnich i południowo-wschodnich. W północnej części rezerwatu "Golesz"(znajdującego się na południu obszaru), na spłaszczeniu wierzchowinowym powstały gleby płowe. Pewien udział mają również gleby inicjalne skaliste. Na wymienionych wyżej typach gleb znajduje się siedlisko lasu wyżynnego. W obniżeniach nad potokami i w miejscach wysięku wód powstały gleby opadowo - glejowe właściwe. Są to gleby odgórnie gruntowo oglejone tworzące siedlisko lasu wyżynnego - wariantu wilgotnego.
Wykształcone jest tu zasadniczo jedno piętro roślinności - piętro pogórza.
Obszar "Golesz" jest bardzo zróżnicowany i bogaty zarówno pod względem florystycznym jak i fitocenotycznym, na co wpływają uwarunkowania edaficzne terenu, a także różnorodność form ukształtowania powierzchni. Obejmuje on głównie różne postaci grądów, a także żyznych i kwaśnych buczyn z licznymi gatunkami chronionymi i interesującymi zasięgowo. Wśród nich należy wyróżnić występowanie niewielkiej populacji Buławnika mieczolistnego (Cephalanthera longifolia), gatunku z kategorią zagrożenia VU(narażone w najbliższej przyszłości na przejścia do kategorii wymierających) na krajowej Czerwonej Liście, a także jednej z największych krajowych populacji Obrazków alpejskich (Arum alpinum). Obrazki wschodnie na tym stanowisku porastają wierzchołkowe partie wzgórza.
W florze badanego terenu istotny udział mają gatunki wschodniokarpackie, m.in.Kostrzewa górska( Festuca drymeja) i Scilla bifolia. Stwierdzono tu występowanie kilku rzadkich gatunków chronionych grzybów: Strobilomyces floccopus, Phallus impudicus i Mutinus caninus.
Ogromną wartość przyrodniczą mają zróżnicowane wiekowo drzewostany (także starodrzewy) grądowe, bukowe oraz żyzna jedlina i łęgi, które są siedliskiem bogatej ornitofauny. Najszerzej rozprzestrzenionym i najbardziej zróżnicowanym zbiorowiskiem leśnym jest charakterystyczny dla piętra pogórza grąd Tilio-Carpinetum.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Obszar położone jest w pobliżu miejscowości Jasło, Dąbrówka. Można tam dojechać samochodem jadąc drogą nr 73 Jasło-Tarnów. Do miejscowości Dąbrówka można dojechać autobusami z Jasła, a także położonych nieco dalej: Tarnowa lub Dębicy. We wszystkich tych miastach znajdują się stacje PKP. Jest tam także dobrze rozwinięta baza noclegowa i gastronomiczna. Dodatkowo, gminy Jasło i Brzyska znajdują się gospodarstwa agroturystyczne.

JASŁO
Turystyka krajoznawcza:

  • kościół pw. Wniebowzięcia NMP – kościół farny z XV, XVIII, XIX wieku, a także dzwonnica kościelna z połowy XIX, XV wieku.
  • kościół pw. św. Stanisława Biskupa wybudowany w latach 1892-93. Wcześniej stanowił kaplicę gimnazjalną.
  • cmentarz z przełomu XIX/XX w.,
  • dom przy ul. Kazimierza Wielkiego 1 z XIX w.,
  • dom przy ul. 3 maja 23 z początku XX w.,
  • Wydziałowa Męska wraz z internatem z 1906 r. (ul. Marchlewskiego 20)
  • dom z oficyną z 2. połowy XVIII,
  • dom przy ul. Staszica 8 z końca XIX w.,
  • dom przy ul. Staszica 12 z XIX w.,
  • zespół pałacowy z 2. połowy XIX, obejmujący neogotycki pałac Sroczyńskich z 1858 oraz zabytkowy park,
  • zespół dworski obejmujący dwór wybudowany w latach 1730-32 następnie przebudowany w 2. połowie XIX w. oraz park z przełomu XVIII/XIX.

Turystyka aktywna
W powiecie jasielskim jest bardzo wiele tras turystycznych, zarówno pieszych jak i rowerowych, a także ścieżek edukacyjnych i szlaków tematycznych- więcej informacji na stronie http://www.powiat.jaslo.pl

Zagrozenia :

Podstawowe zagrożenia dla środowiska przyrodniczego obszaru "Golesz" wynikają z:

  • gospodarki leśnej, ograniczającej naturalne procesy regeneracji i różnicowania wiekowego drzewostanów,
  • przerębywania niektórych oddziałów leśnych i niszczenie ściółki,
  • usuwania kłód i martwych drzew,
  • rozgrzebywania i niszczenie ściółki przez ludzi zbierających grzyby,
  • odwadniania terenów źródliskowych,
  • turystyki w rejonie rezerwatu.
Siedliska
jaskinie nieudostępnione do zwiedzania,
kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion),
żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion),
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),
łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe)*,
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
bocian czarny      [ptak ]
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie
ul. Józefa Piłsudskiego 38, 35-001 Rzeszów
tel. (17) 785 00 44 fax (17) 852 11 09
e-mail: sekretariat.rzeszow@rdos.gov.pl, http://rzeszow.rdos.gov.pl/

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
www.jaslo.pttk.pl, pttkjaslo@wp.pl



GMINY
Jasło,
Brzyska,