Na obszarze występują siedliska z załącznik I Dyrektywy Siedliskowej: starorzecza i inne naturalne, eutroficzne zbiorniki wodne, naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne, niżowe i górskie łąki użytkowane ekstensywnie, torfowiska przejściowe i trzęsawiska, torfowiska alkaliczne, grąd środkowoeuropejski, dąbrowy acidofilne, lasy łęgowe i nadrzeczne zarośla wierzbowe.
Można też spotkać gatunki z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej: bobra, kumaka nizinnego i roślinę: lipiennika Loeseli.

Dane zaktualizowano w 2009 roku.

Jezioro Jelonek to jezioro na Pojezierzu Krajeńskim, w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Więcbork.
Liczne ośrodki wczasowe i pensjonaty w Więcborku, gospodarstwa agroturystyczne: w Jeleniu koło Sypniewa i w Zakrzewskiej Osadzie.
Restauracje, pizzerie, cukiernie w Więcborku, restauracje w Sypniewie, Runowie Krajeńskim.
Miasto położone jest nad Jeziorem Więcborskim największym w całej gminie (o pow. 210 ha). Na odcinku zabudowań miejskich nad jeziorem ciągnie sie promenada ze skwerami. Dobrze rozwinięta linia brzegowa tworzy liczne zatoczki i półwyspy. Jezioro to dzieli się na dwa akweny: J. Więcborskie i J. Młyńskie. Tereny wokół tego tworzą wzgórza pomorenowe, które są porośnięte starodrzewiem mieszanym o przewadze buka, dębu, brzozy z domieszką drzew iglastych.
Porastające wzgórze lasy są siedliskiem wielu roślin chronionych takich jak: sasanka, konwalia majowa, przylaszczki, zawilce i widłaki. Wzgórza są doskonałymi punktami widokowymi na jezioro, miasto i okolice. Najwiekszą atrakcją w sezonie letnim jest strzeżona plaża miejska wyposażona w pomosty i trampoline. Na jej terenie jest uzbrojone pole namiotowe, boisko sportowe i strzelnica. Część wzgórza jest zabudowana przez ośrodki wczasowe. Od miasta poprzez Wzgórze św. Katarzyny biegnie ciąg spacerowy do plaży miejskiej i dalej południowym zalesionym brzegiem jeziora do wiaduktu kolejowego nad wypływającą z jeziora rzeką Orlą.
Na południe od plaży za torami kolejowymi ciągną się duże obszary leśne bukowo - dębowe, wśród których, w dolinie położone są cztery jeziora leśne o reliktowej agrofizycznej bagiennej i brzegowej roślinności. Jeziorka te są połączone ciekiem z trzema dużymi jeziorami: Begdowskim, Weśrednik i Proboszczowskim.

Naturalną konsekwencją przyjętą w strategii gminy jest prowadzenie na jej terenie działań związanych z turystyką. Obecnie gmina może zaproponować około 600 miejsc noclegowych głównie w sprywatyzowanych ośrodkach. Ośrodki wczasowe, gospodarstwoa agroturystyczne, hotele, w połączeniu z bazą gastronomiczną mogą zapewnić obsługę ruchu turystycznego.
Przez teren gminy przebiegają cztery szlaki piesze turystyki kwalifikowanej PTTK: Szlak Więcborski, Męczeństwa Krajan, Jezior Więcborskich i Stanisława Łabędzkiego oraz pięć szlaków rowerowych.
Warto zobaczyć:

• Plaża miejska w Więcborku
  Plaża miejska w Więcborku jest plażą strzeżoną. Tu spokojnie można się kąpać pod okiem ratownika, który dba o berzpieczeństwo.

• Zespół pałacowo-parkowy w Runowie Krajeńskim
  Zbudowany w 1595 roku przez Jana Orzelskiego na miejscu wcześiejszego, drewnianego dworu. W 1860r przebudowany w stylu neorenesansowym dla Theodora von Bethmann-Hollwega, przez znanego architekta Martina Gropiusa z Berlina. Wraz z całym majątkiem sprzedany państwu polskiemu w 1928 roku. W latach 30-tych ałasność Wiktora Szulczewskiego. Spalony przez Niemców w styczniu 1945 roku. Po wojnie pod zarządem PGR Runowo. Od 1997 roku własność prywatna. Przy pałacu zachował się 18 ha park krajobrazowy z unikalnymi okazami starodrzewia oraz dawnym domem ogrodnika i kancelarią. W bezpośrednim sąsiedztwie ruin funkcjonuje stylowy hotel z restauracją i salami konferencyjnymi.

• Zespół pałacowo-parkowy w Suchorączku
  Zbudowany jako niewielki murowany dwór w 1853 roku. Powiększony w 1880r dla rodziny Nehring, i w latach 20-tych XXw. dla Otto Kunkla. Po 1945 roku zaadaptowany na dom dziecka, od 1959r na dom pomocy społecznej dla dorosłych. Taką funkcję pełni do dziś. Rozbudowany w 1994 roku. Wokół pałacu nieduży park krajobrazowy, schodzący stokiem do rzeki Orli. Obiekt dostępny tylko z zewnątrz.

• Zespół Pałacowo-Parkowy w Sypniewie
  Styl neoklasycystyczny z elementami neorenesansu. Po II wojnie światowej pałac przeznaczono na siedzibę Techikum Rolniczego, dzięki czemu przetrwał w stosunkowo dobrym stanie do czasów obecnych. W 2001 roku oddany w 10-letnią dzierżawę przez powiat sępoleński, odzyskuje dawną świetlność. W pałacu mieści się hotel, w którym odbywają się liczne imprezy kulturalne, bale, wesela, konferencje itp. Obiekt dostępny do zwiedzania z zewnątrz i wewnątrz. Wokół pałacu dobrze zachowany 8 ha park krajobrazowy z kanałem i wyspą oraz rgobowcem rodziny Wilckensów.

• Wykopaliska z Zakrzewskiej Osadzie
  Prowadzone od 1999 roku dzięki przypadkowemu odkryciu pojedynczej urny przez miejscowych rolników. Odkryte znaleziska datuje się od neolitu (ok.000 p. n e.) do okresu wpływów rzymskich (160-220 n.e). Cmentarzysko zlokalizowane jest przy drodze gruntowej z Zakrzewka do ztw. Dwunastu Apostołów. W pobliżu znajduje się gospodarstwo agroturystyczne "Stara Szkoła" z Zakrzewskiej Osadzie.

• Głaz w Zabartowie
  Związana z nim jest legenda, która mówi, że Matka Boska idąc tędy do Górki Klasztornrj, wstąpiła nań by się rozejrzeć.Stąd wzięły się widoczne na jego powierzchni przebarwienia, przypominające ślady stóp. Podobno w czasie II wojny św. Niemcy próbowali głaz usunąć, ale nie dali rady, co potem również tłumaczono sobie jako wynik boskiej inwencji.

• Skansen Pasieka Krajeńska
  Prywatny skansen pszczelarski zlokalizowany w Wituni (trasa Więcbork - Sypniewo). To niezwykłe mini 0 muzeum zawiera liczne eksponaty związane z pszczelarstwem: książki, dzieła sztuki zdobniczej i użytkowej. Wśród różnych gatunkó drzew, krzewów i ziół podziwiać można zabytkowe ule z różnych regionów Krajny i spoza niej. Skansen powstał dzięki niezwykłej pasji pana Józefa Bondarczyka.

• Most Zakochanych
  Znajduje się w Więcborku ok. 200 m na południe od plaży miejskiej nad nad nieczynną linią Więcbork - Pęperzyn. "Most Zakochanych" to jak sama nazwa nazwa wskazuje miejsce spotkań zakochanych. Tu wśród śpiewu ptaków, spędzić można niezwykle romantyczne chwile.

• Grodziska
  Odkrycia archeologiczne z lat196-1966 poświadczyły istnienie osady otwartej w VIII w., grodu obronnego w IX w. i dużego grodu obronnego, spalonego w pocz. XII w.. Zlokalizowane były przy przesmyku łączącym jeziora więcborskie, w bezpośrednim sąsiedztwie obecnej plaży miejskiej.

• Jezioro Diabelskie
  Ukryte pomiędzy zalesionymi wzgórzami leży ok. 0,5 km na południe od Więcborka na trasie Więcbork - Mrocza. Wegług jednej z kilku wersji powtarzalnej od niepamiętnych czasów legendy, kiedyś w miejscu jeziora było wzgórze, na którym wznosił się klasztor. Szatanowi solą w oku było bogobojne życie mnichów, więc posłał im na pokuszenie najpiękniejszą ze swych czarownic. Zakonnicy ulegli jej wdziękom i wnet nae tylko zapomnieli o Bogu i modlitwie, ale zapragnęli pozbyć się wsszystkiego, co przypominało im dawne życie. Do pomocy wezwali szatana, który zjawił się i zniszczył kamienny krzyż na ołtarzu. Jednak jeden z jego odłamków śmiertelnie ugodził kusicielkę. Szatan, któremu nie była ona obojętna, w porywie złości sprawił, że całe wzgórze wraz z klasztorem i wiarołomnymi mnichami zapadło się, a powstałe zagłębienie wypełniła woda z pobliskiego źródła. Miało się to zdarzyć w oc św. Jana i od tego czasu, co roku, w ową noc słychać podobno dochodzące z głębin jęki potępionych mnichów, a w świetle księżyca dostrzec można niewyraźne zarysy na dnie.

• Kościół w Więcborku
  Pierwsza informacja o Parafii pojawiła się w 1405 roku. Obecny kościół wybudowano w latach 1772 1778 z wykorzystaniem części murów poprzedniego. Budowniczym był Dawid Facel z Chojnic. Wystrój wnętrza rokokowo - klasycystyczny z 1779 roku i z pocz. XX w. Kościół rozbudowany w 1937r o nowe prezbiterium, kruchtę i zakrystię. Wtedy też powstał mur ogrodzeniowi i nowa, murowana dzwonnica.

• Kościół w Sypniewie
  Wzniesiony w 1781 roku na miejscu poprzedniego. Konstrukcja szkieletowa. Wyposżenie wnętrza rokokowo-klasycystyczne z końca XVIIIw.

• Kościół w Zabartowie
  Wzniesiony w latach 1865 - 1866 w stylu neogotyckim wg planów Fryderyka W. Koepke z Białośliwia. Wyposażenie wnętrza pochodzi z VVIII i XIX w. Budynek uatrakcyjniony strzelistą wieżą góruje nas wisłą.

• Kościół z Runowie Krajeńskim
  Jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych Krajny. Zbudowany na miejscu wcześniejszego, drewnianego, w latach 1606 - 1609 w stylu późnorenesansowym. Wyposażenie Kościoła z pocz. XVII i XVIII w.

• Kościół w Pęperzynie
  Dawny kościół ewangelicki powstały w 1778r. Po 1945r był częścią składową Parafii w Zabartowie, później samodzielna parafia. Budynek o cechach barokowych z dzwonnicą z XIXw.

Trasy rowerowe wyznaczone na terenie Gminy Więcbork przystosowane zostały zarówno dla turystów lubiących spokojne przejażdżki rowerem, jak i dla tych, dla których rower jest jedynym żywiołem na Ziemi. Idąc za wskazówkami opisów tras łatwiej Wam będzie, drodzy Państwo, zwrócić uwagę na szczególne elementy krajobrazu. Tym, którzy potrzebują wrażeń, opis ten pomoże je znaleźć.
Gmina oferuje ciekawe trasy rowerowe:
TRASA1:
Więcbork - Runowo Krajeńskie- Lubcza - Sypniewo - Wilcze Jary - Sypniewo - Więcbork
TRASA2:
Więcbork - Runowo Krajeńskie - Czarmun - (Puszcza) - Więcbork
TRASA3:
Więcbork - Śmiłowo - Więcbork
TRASA4:
Więcbork - Śmiłowo - Karolewo - Jastrzębiec - Śmiłowo - Więcbork
TRASA5:
Więcbork - Śmiłowo - Jastrzębiec - Wielowicz - Suchorączek - Więcbork
Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna mieści się w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu (Plac Teatralny 2), adres do korespondencji: ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-36 Bydgoszcz. Można zapoznać się ze stroną internetową Organizacji: www.k-pot.pl a w razie szczegółowych pytań skontaktować się mailowo: biuro@k-pot.pl. Lokalne organizacje turystyczne (LOT) można odwiedzić w Tucholi (LOT "Bory Tucholskie"), Grudziądzu, Toruniu, Bydgoszczy (LOT BYLOT), Inowrocławiu (Inowrocławska LOT "InLOT").

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy
ul. Konarskiego 1, 85-950 Bydgoszcz

Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna
ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-036 Bydgoszcz (do korespondencji)
Urząd Marszałkowski w Toruniu, Pl. Teatralny 2, 97-100 Toruń (siedziba)
Tel.: (52) 376 70 19, Fax.: (52) 376 70 19
biuro@k-pot.pl, www.k-pot.pl